امکانسنجی فنی-اقتصادی یک فرآیند تحلیلی میباشد که به مشخص کردن میزان اجرایی و اقتصادی بودن یک پروژه یا فرصت سرمایهگذاری میپردازد. این فرآیند با ارزیابی شرایط فنی و اقتصادی، عواید و هزینهها و پیشبینی تاثیرات عوامل مختلف، به ارائه اطلاعات کلان و اساسی برای تصمیمگیری در مورد ادامه یا ترک پروژه و سرمایهگذاری کمک میکند. نگارش طرح توجیهی فنی-اقتصادی معمولا سرمایهگذار را متقاعد میسازد که در جهت تامین منابع مالی بر اساس برنامه زمان بندی شده، در پروژههای سودآور مشارکت کند. مطالعه امکان سنجی در واقع یک تجزیه و تحلیل از کلیه استراتژیهای مربوط به پروژه میباشد که قبل از عملی شدن پروژه و سرمایهگذاری صورت میگیرد. در امکان سنجی مطالعات در سه مرحله ذیل انجام میشود:
- مطالعات بازار: در این مرحله، بازار محصول یا پروژه از جنبههای مختلف ازجمله عرضه و تقاضا، رقبا، بازارهای هدف و تحلیل SWOT (نقاط قوت، ضعفها، فرصتها، تهدیدها) برای تعیین مزیتهای رقابتی مورد مطالعه قرار میگیرند.
- مطالعات فنی: این مرحله شامل بررسی جزئیات فنی پروژه یا محصول میباشد که در این مرحله زیرساختها، تجهیزات، فناوریها، نیازهای منابع انسانی و ساختار اجرایی برای اجرای پروژه تجزیه و تحلیل میشوند.
- مطالعات اقتصادی: در این مرحله، هزینهها و عواید مرتبط با پروژه ازجمله تخمین هزینههای ثابت و متغیر، جریان نقدی سالیانه، شاخصهای مالی مانند نرخ بازگشت سرمایه (IRR) و دوره بازگشت سرمایه بررسی میشوند.